Milli Teknoloji Hamlesi nedir, diye sormakla başlamalıyız. Çünkü bu kavram artık sadece bir devlet politikası değil; bir gelecek vizyonu, bir varoluş meselesi, bir bağımsızlık manifestosudur. Bu hamle, Türkiye’nin küresel teknolojik yarışta yalnızca izleyici değil, oyuncu; hatta oyun kurucu olma iddiasıdır. Yerli üretim ile milli kalkınmanın el ele yürüdüğü bu yolculukta, “Milli Teknoloji Hamlesi nedir?” sorusunun cevabı şudur: Üretimde özgürleşmek, teknolojide bağımsızlaşmak ve geleceği kendimiz kodlamaktır.

Bu büyük vizyon, yalnızca savunma sanayiyle sınırlı değil. Dijital dönüşümden sağlık teknolojilerine, tarımdan enerjiye, yapay zekâdan uzay araştırmalarına kadar uzanan geniş bir alanı kapsar. Mesele sadece teknolojik gelişim değil; aynı zamanda bir zihniyet dönüşümüdür. Çünkü yerli üretim bir ürünle değil, o ürünü düşünen beyinle başlar. Fikre, cesarete ve sabra ihtiyaç duyar.

İşte Göncü Musa Zeytun bu hamlenin en küçük piyonu olarak yola çıktı. O hiçbir zaman vezir olmayı hayal etmedi; çünkü ona göre vezir her şeyi yapabilir ama asla at gibi hareket edemez. O ise hep o “at” olmanın hayalini kurdu. Çünkü iyi planlanmış bir piyon, bir gün vezir olur. Ama isterse, vezirin bile olamayacağı hamleleri yapabilen bir at’a da dönüşebilir. Milli Teknoloji Hamlesi de işte tam olarak böyle bir strateji: küçük adımlarla, büyük hedeflere ulaşmak. Piyonla oyunu kazanmak. Ve vezirin değil, milletin hamlesini yapmak.

Yerli Üretim ve Teknolojik Bağımsızlığın Önemi

Yerli üretim, sadece ekonomik bir karar değil; aynı zamanda kim olduğumuzu, nerede durduğumuzu gösteren net bir tavırdır. Bu, bağımsız bir yarın için atılan bilinçli bir adımdır. Türkiye’nin teknoloji alanında gerçekten özgür olabilmesi için dışa bağımlılığı azaltması şart. Hele ki savunma sanayi gibi kritik alanlarda dış kaynaklara bel bağlamak, sadece tedarik sorunu yaratmaz; aynı zamanda güvenlik açısından ciddi bir açık doğurur. Bir ülke kendi uydusunu yapabiliyorsa, kendi İHA’sını uçurabiliyorsa, kendi tankını üretebiliyorsa, işte o zaman gerçekten bağımsızdır. Bugün Aselsan, Roketsan, Baykar gibi öncü kuruluşlar sadece donanım değil; bu ülkenin bağımsızlık iradesini de üretmektedir. Çünkü teknoloji, ithal edilecek bir parça değil; içeride mayalanan bir kültürdür. Ve o kültürü büyütenler, sadece mühendisler değil; bir milletin yürüyüşüne inananlardır.

Dışa Bağımlılık ve Kırılgan Ekonomi: Ne Zaman Uyanacağız?

Dışa bağımlı sistemler sadece ithalatla değil, fikirle de gelir. Bugün bir ülke kendi çipini, yazılımını, uydusunu üretmiyorsa; sadece ürün değil, gelecek de kiralıyor demektir. Yerli üretim burada bir gurur meselesi değil; hayatta kalma stratejisidir. Dışa bağımlılığın gerçek yüzünü pandemi döneminde, çip krizinde, enerji savaşlarında gördük. Bir örnek mi istiyorsun? Al sana örnek: Tek bir işlemci gelmedi diye durup kalan üretim hatları… Veya basit bir yazılım güncellemesi gelmediği için kitlenen sağlık sistemleri. Bu tablo bize şunu net biçimde gösteriyor: Eğer başkasının ürettiğine muhtaç kalırsan, bir gün durmak zorunda kalırsın. O yüzden teknolojiye boyun eğmemek için, kendi teknolojimizi üretmek zorundayız. Tüketen değil, üreten ve geliştiren bir ülke olmak artık bir tercih değil, mecburiyet.

Milli Teknoloji Hamlesi (MTH) ve Yeni Sanayi Vizyonu

Milli Teknoloji Hamlesi sadece birkaç projeden ibaret değil. Bu bir zihin devrimi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı öncülüğünde yürütülen bu hamle, artık sokaktaki gencin hayal kurarken kurduğu cümleye bile sirayet etti. “Bizden bir şey olmaz” fikrinden “Neden olmasın?” noktasına geçiştir bu. Burada sadece büyük fabrikalar değil, küçük atölyeler de devreye giriyor. Sanayi altyapısının her katmanında “yerli üretim” fikri güçleniyor. Yani mesele sadece bir şey yapmak değil, onu kendi hikâyemizle üretmek.

Savunma Sanayi: Kendi Kanadımızla Uçmak

Savunma sanayi, teknolojik bağımsızlık testinin ilk alanıdır. İHA’lar, SİHA’lar, yerli radar sistemleri, milli yazılımlar artık sadece askeri değil, stratejik birer sembol. Kendi teknolojisiyle korunan bir vatan, özgür kalır. Bayraktar TB2 sadece bir cihaz değil; bağımsızlık ideolojisinin gökyüzüne yazılmış hâlidir. Bu başarılar, T3 Vakfı gibi yapılarla besleniyor; çünkü teknoloji, sadece yatırım değil, inançla da büyür.

Eğitimle Güçlenen Zemin: Deneyap ve Öğretmen Akademileri

Teknolojik bağımsızlık, eğitimle başlar. Deneyap atölyeleri, sadece öğrencilere değil, geleceğe yapılan yatırımın ta kendisi. Burada çocuklar kod yazıyor, robot yapıyor ama aslında özgüven inşa ediyor. Öğretmen akademileri ise bu dönüşümün katalizörü. Çünkü teknoloji dersi müfredata girdiği kadar, zihne de girmeli. Öğretmen bilirse, öğrenci üretir. Üretirse, toplum değişir.

TEKNOFEST: Hayalin Sahneye Çıktığı Yer

TEKNOFEST bir teknoloji fuarı değil; kitlesel bir farkındalık dalgası. Burada 10 yaşındaki çocuk roket tasarlıyor, 70 yaşındaki dede torunuyla kodlama öğreniyor. Yani yerli üretim burada sadece ürün değil, kültür hâline geliyor. T3 Vakfı’nın liderliğinde büyüyen bu festival, Türkiye’nin teknolojik bağımsızlık manifestosudur adeta. Her katılımcı, bu hamlenin yürüyen parçasıdır.  Bugün hâlâ Excel’de stok tutan firmalar, yapay zekâya geçmek istiyor. Güzel… ama zihniyet hâlâ “bozulmasın da öyle kalsın” seviyesindeyse, o dönüşüm sadece donanımda kalır. İşte bu noktada, yerli yazılım firmaları devreye giriyor. “Senin ihtiyacını en iyi senin gibi biri bilir” mantığıyla, yerli yazılımcılar; esnafın, öğretmenin, sanayicinin neye ihtiyaç duyduğunu yerinde gözlemleyerek çözüm üretiyor.

Yerli Yazılım Girişimleri: Küçük Takımlar, Büyük Etkiler

Türkiye’de yazılım artık sadece Silikon Vadisi’nden esinlenerek yapılmıyor. Anadolu’nun bir ilçesinde üç arkadaşın kurduğu bir yazılım girişimi, uluslararası veri analiz projelerine imza atabiliyor. Bu ekipler, küresel markalara kafa tutmuyor sadece; kendi kültüründen ve ihtiyaçlarından yola çıkarak çözüm üretiyor. Mesela bir öğretmenin talepleriyle geliştirilen yerli eğitim yazılımı, binlerce okulda kullanılabiliyor. Bu da gösteriyor ki, yerli yazılım sadece ekonomik değil; sosyolojik bir yatırım aynı zamanda.

Teknoloji Bakanlığı ve Dijital Ekosistem: Yöneten Değil Yoldaş Olan Devlet

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, sadece yönetmelik yayımlayan bir kurum değil; yazılımcıya, girişimciye yol açan, el veren bir aktör artık. Bugün pek çok yerli yazılım girişimi, ilk adımını bakanlığın sağladığı desteklerle atıyor. Çünkü devletin teknolojiye bakışı sadece savunma sanayiyle sınırlı değil; sivil alanda da üretene, geliştiren akla yatırım yapılıyor. Yazılım ekosistemini besleyen bu yaklaşımla Türkiye, sadece ithalatı azaltmakla kalmıyor; ihracatı da artırıyor. Dijital dönüşüm artık bir devlet politikası değil, bir toplumsal refleks hâline geliyor.

TEKNOFEST: Geleceği Kodlayan Gençler

TEKNOFEST, sadece bir teknoloji festivali değil, aynı zamanda bir kültürün, bir zihniyetin festivalidir. Burada sergilenenler sadece dronlar, roketler ya da yapay zekâ projeleri değil; Türkiye’nin geleceğidir. Gençler bu platformda takım çalışması, mühendislik, yazılım ve tasarım gibi pek çok alanda kendini deneme ve gösterme şansı buluyor. TEKNOFEST sayesinde teknolojiyi üreten gençlik, hayalden gerçeğe bir köprü kuruyor.

Bir Festivalden Fazlası: TEKNOFEST Ruhu Nedir?

TEKNOFEST artık sadece bir teknoloji festivali değil, bir dirilişin, bir farkındalığın, bir vizyonun adı. Gençler burada sadece kod yazmıyor; geleceği yazıyorlar. T3 Vakfı’nın öncülüğünde başlayan bu hamle, çocuk yaşta teknolojiyi hayal eden zihinleri, sahici projelere dönüştürüyor. İHA yarışmasından robotik turnuvalara, yapay zekâ uygulamalarından elektrikli araçlara kadar onlarca kategori, gençlere kendini ifade etme alanı sunuyor. Burada mesele sadece yarışmak değil; kendi cevabını üretmek. Çünkü teknoloji, ithal bir reçete değil; içten gelen bir meraktır.

Gençliğin Enerjisi, Ülkenin Gücü

TEKNOFEST’te lise öğrencileri uçan araba prototipi yapıyor. Üniversiteliler savunma teknolojileri geliştiriyor. İlkokul çocukları, kodlama üzerinden toplumsal sorunlara çözüm öneriyor. Peki bu sadece birkaç “zeki öğrenci”nin başarısı mı? Hayır. Bu, topyekûn bir vizyonun sonucudur. T3 Vakfı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Deneyap Atölyeleri gibi yapıların desteklediği bu ekosistem, gençlere “sen yapabilirsin” deme cesaretini veriyor. Her bir proje, sadece teknik bir ürün değil; bir özgüven hikâyesi. Yani gençler burada sadece mühendis değil; mucit oluyor, lider oluyor, vizyoner oluyor.

TEKNOFEST’te Kazanan Kim?

Belki birinciliği almıyor herkes, ama yarışmaya katılan herkes kazanıyor. Neyi mi? Takım çalışmasını, sabretmeyi, kaynak bulmayı, başarısızlıktan ders çıkarmayı ve en önemlisi “ben de yapabilirim” hissini. TEKNOFEST, klasik eğitim sisteminin veremediği birçok kazanımı gençlere sahada sunuyor. Unutma, bu gençler bir gün savunma sanayinde, yapay zekâ laboratuvarlarında, Ar-Ge merkezlerinde ülkenin kaderini belirleyecek. Bugün sahada dron uçuran genç, yarın milli yazılım geliştirici olabilir. Ve belki de dünyanın gidişatını etkileyen bir projeye imza atar.

Savunmadan Sağlığa: Milli Teknolojinin Yaygınlaşması

Savunma sanayi Milli Teknoloji Hamlesi’nin öncüsüydü, ancak bu etki şimdi sağlık, eğitim, tarım gibi alanlara da sıçradı. Yerli MR cihazları, milli eğitim yazılımları ve akıllı tarım teknolojileri bunlardan sadece bazıları.

Ar-Ge ile Sağlık ve Savunma Birlikte Gelişiyor

Bir Ar-Ge merkezinde geliştirilen bir görüntü işleme algoritmasının hem bir askeri İHA’da hem de bir tıbbi görüntüleme cihazında kullanılabildiğini duymak şaşırtıcı gelmemeli artık. Çünkü teknoloji eskisi gibi “bu sadece şu sektöre ait” diye sınıflandırılmıyor. Ortaya çıkan sinerji sayesinde Türkiye, sadece ithalatı değil; ithalatın doğurduğu zihinsel bağımlılığı da geride bırakıyor.

Yapay Zekâ: Yerli Zihinlerle Global Çözümler

Yapay zekâ artık sadece bilim insanlarının laboratuvarlarında konuşulan bir kavram değil; hastaneden tarlaya, fabrikadan karargâha kadar hayatın her alanında varlığını hissettiren bir güç hâline geldi. Ama esas mesele şu: Bu gücü dışarıdan mı satın alacağız, yoksa kendi ellerimizle mi inşa edeceğiz?

Milli Teknoloji Hamlesi tam burada devreye giriyor ve diyor ki: “Bu aklı dışarıdan beklemeyeceğiz. Kendi aklımızı kendimiz yazacağız.” Çünkü teknoloji sadece bir araç değil, aynı zamanda bir irade meselesidir. Ve o irade, başkasının değil, bu toprağın insanına ait olmalı.Türkiye’de geliştirilen yerli yapay zekâ algoritmaları, savunma sanayiinden tarımsal verimliliğe kadar pek çok alanda kullanılıyor. Bu algoritmalar yalnızca çözüm üretmiyor; aynı zamanda verimizi, güvenliğimizi ve bağımsızlığımızı da koruyor.

T3 Vakfı ve TEKNOFEST: Geleceğin Mühendislerine Yatırım

Yapay zekâ sadece bugünü değil, yarını da inşa ediyor. Bu yüzden TEKNOFEST gibi etkinlikler ve T3 Vakfı’nın girişimleri, gençleri bu alana yönlendirmekte büyük rol oynuyor. Lise çağındaki gençler yapay zekâ kamplarına katılıyor, projelerini yarışmalarda sergiliyor. Bu yarışmalar sadece ödül değil; birer yön belirleyici. Çünkü genç bir beyin, algoritmayı öğrenmeye başladığında aslında sadece kod yazmıyor; geleceğe yatırım yapıyor. Bu sayede inovasyon sadece Ar-Ge merkezlerine değil, sokaktaki gençlere de iniyor.

Ar-Ge’nin Kalbi: Milli İnovasyon Ekosistemi

İnovasyon artık bir lüks değil, hayatta kalma stratejisi. Türkiye’de Ar-Ge yatırımları yalnızca dev firmalarla sınırlı değil. Üniversiteler, teknoparklar, girişim merkezleri, kamu destekli fonlarla birlikte bir ekosistem hâline geldi. Bu da milli inovasyonun özünü oluşturuyor.

Türkiye’nin Ar-Ge Yatırımları ve Girişim Destekleri

Milli Teknoloji Hamlesi’nin sürdürülebilir olması, Ar-Ge yatırımlarına bağlı. Türkiye son yıllarda Ar-Ge’ye ayırdığı bütçeyi artırdı, özel sektörün teşvik edilmesi için önemli fonlar devreye alındı. Girişimcilik ekosistemi de bu yatırımlardan nasibini alıyor. Teknokentler, kuluçka merkezleri, fonlar ve devlet destekleri ile artık fikirden ürüne giden yol daha kısa. Bu destekler, yerli üretim ve inovasyonun önünü açıyor. Türkiye, son 10 yılda Ar-Ge yatırımlarını sadece artırmakla kalmadı; stratejik olarak da yönlendirdi. İşte bu, sadece para yatırımı değil; zihin yatırımının da sistematik hâli.

TÜBİTAK, KOSGEB ve TEYDEB: Destek Sistemi Ekosistem Oldu

Artık “destek almak” sadece büyük firmaların değil; genç girişimcilerin, üniversite öğrencilerinin de hakkı. TÜBİTAK’ın 1512 Girişim Sermayesi Desteği, KOSGEB’in Girişimcilik Destekleri ve TEYDEB’in Ar-Ge projeleri için sunduğu hibeler, teknolojiye cesaret veren yapılar. Bu kurumlar sadece para vermiyor; mentorluk, altyapı, test ortamı gibi süreç destekleri de sağlıyor. Yani sadece “yap” demiyorlar; “yaparken yalnız değilsin” diyorlar. Bu da Türkiye’de girişimcilik kültürünün filizlenmesini değil, ormana dönüşmesini sağlıyor.

Teknokentler ve Deneyap Atölyeleri: Fikirden Ürüne Giden Yol

Teknoloji geliştirme bölgeleri (teknokentler) ve Deneyap Teknoloji Atölyeleri, sadece bina değil; birer zihinsel laboratuvar. Gençler burada fikirlerini test ediyor, prototiplerini geliştiriyor, yatırımcılarla buluşuyor. Bu merkezlerde üretilen çözümler bazen bir köy okulundaki eğitimi dönüştürüyor, bazen bir sanayi tesisindeki verimliliği artırıyor. Çünkü mesele büyük olmak değil; etkili olmak. Ve bu merkezler, etki üretmenin en verimli ortamlarını sunuyor.

Girişimcilik ve Yerli Üretim: Birbirini Büyüten İki Kavram

Yerli üretim artık sadece fabrikalarda yapılan bir faaliyet değil; girişimcinin mutfağında, öğrencinin dizüstü bilgisayarında başlayan bir yolculuk. Bugün dünyaya açılan birçok yerli yazılım şirketi, bir zamanlar TÜBİTAK’tan aldığı 50 bin lira destekle başladı yoluna. O destek bir kıvılcımdı, ama inovasyon ateşi hâline geldi. Bu da gösteriyor ki, stratejik destekler yalnızca bugünü değil; geleceği inşa ediyor.

Biz buradayız. Hiç gitmedik. Sadece siz cevap vermeye tenezzül etmediniz, gözlerimize bakmadınız !

Ben Göncü Musa Zeytun. Dün de vardım, bugün de varım. Yarın için söz veremem. Ama gençlerim ve bıraktığım etki sonsuza kadar devam edecek. Ötesi berisi yok.

Türk Gençlerine ve Türk Kadınlarına Sonsuz Saygı, minnet ve Hürmetle Selamlar…

Diğer yazılarımıza da bakmak isterseniz tıklayabilirsiniz.